Historia Ligoty Dolnej pod Strzelcami Opolskimi
Z pobieżnych badań powierzchniowych na pobliskich polach, w niedalekiej bliskości od starego centrum wsi, odnajdywano odłamki naczyń gliniannych, jak też inne artefakty przemawiajace za istnieniem wczesnośredniowiecznego grodziska lub osady. Swoistą sensacją było odkrycie niemieckich archeologów narzędzi krzemiennych ze starszej epoki kamiennej (Rys. Kurtza)
Nazwa ta w starych dokumentach pojawia się wielokrotnie pod określeniem : „Nieder Ellgot” lub „Nieder Ellguth.
Nazwa Ligota wywodzi się od słów „lhota”, „lichota”, „lgota” – czyli słaba, licha ziemia. Nazwa była popularna w średniowiecznej Polsce i wywodzi się z języka staropolskiego. Słowo to zapisywano jako ligota albo lgota, w tym przypadku słowo to oznaczało ulgę, czyli zwolnienie miejscowości ze świadczeń podatkowych, aby szybciej mogły rozwijać się gospodarczo. Ligota Dolna, osada założona na surowym korzeniu z zastosowaniem dla jej nowych mieszkańców ulgi w postaci zwolnienia z wszelkich podatków. Lokacja wsi na surowym korzeniu stosowano dla kolonistów w miejscu dotąd niezagospodarowanym. Lokacja taka związana była z koniecznością karczowania lasów i zagospodarowania dzikiego terenu. W osadach takich zakładanych na surowym korzeniu uwolnienie od podatku trwało nawet 24 lata. Na Śląsku, osady na surowym korzeniu lokowano powszechnie od XIII wieku w związku z ożywionym ruchem kolonizacyjnym na prawie niemieckim. Ligota Dolna podobnie jak też Ligota Górna, zostały lokowane w tym samym okresie. Powstanie tych wsi było prawdopodobnie z inicjatywy właściciela Wysokiej, gdzie znajdował się rycerski zamek obronny. Prahistoryczne istnienie pozostałości osady ludzkiej na terenie obecnej miejscowości Ligota Dolna jest potwierdzone znaleziskami archeologicznymi z okresu starszej epoki kamienia, Na terenie wsi odkryto stanowisko obróbki krzemienia oraz kilka egzemplarzy narzędzi krzemiennych. Z okresu wczesnego średniowiecza na pobliskich polach znaleziono pozostałości ceramiki co świadczyć może o istnieniu na tym terenie małego grodziska obronnego lub wieży mieszkalnej wokół której znajdowały się pomieszczenia służebne.
Ligota Dolna (niem. Nieder Ellguth) – wieś położona w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Strzelce Opolskie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa opolskiego. Na terenie wsi kamieniołom wapienia triasowego (trias środkowy), zamknięty w latach 90. XX wieku oraz zabytkowy piec wapienniczy z XIX wieku z płaskorzeźbą Ikara. W pobliżu znajduje się rezerwat przyrody Ligota Dolna, chroniący roślinność kserotermiczną.
Od 1937 ośrodek szkolenia szybowcowego, od 1939 lotnisko Luftwaffe. Do szczególnych osobliwości znajdujących się w tej miejscowości należy zaliczyć bez wątpienia Muzeum Sakralne, którego właścicielem jest Pan Ryszard Makowiecki.
Do szczególnych atrakcji powiatu strzeleckiego, obok Parku Miniatur w Olszowej, zaliczamy prywatne Muzeum Sztuki Sakralnej w Ligocie Dolnej. Galeria sakralna powstała w starym budynku w Ligocie Dolnej u podnóża Góry św. Anny. Niegdyś mieściła się tam karczma, potem obiekt przez lata stał pusty. Wnętrze zostało kompleksowo wyremontowane, tak by spełniało funkcję galerii. Zakłada ją Ryszard Makowiecki z Ligoty Dolnej który od wielu lat zbiera obrazy z XIX i XX w. Jego kolekcja liczy już 700 dzieł i wciąż się powiększa. – Ratuję je przed zniszczeniem, bo ludzie często kupują takie obrazy tylko po to, żeby odzyskać ramę, a sam obraz wyrzucają – tłumaczy Makowiecki. Planowana jest izba lekcyjna nauki religii, gdzie dzieci i młodzież poznają warunki i atmosferę klasy lekcyjnej z poprzedniego wieku.